Analiza rozwiązań z zakresu polityki mieszkaniowej w programie rządowym „Polski Ład”

Władanie, w szczególności własnym, mieszkaniem lub domem jest jednym z priorytetów polskiego społeczeństwa na przestrzeni ostatnich lat. Jednocześnie, po okresie transformacji gospodarczej, lokale mieszkalne traktowane są w Polsce jako towar rynkowy. Oznacza to, że dążenie do posiadania ich realizowane jest głównie poprzez mechanizmy rynkowe. Pożądane działanie współczesnych krajowych rynków mieszkaniowych, w tym polskiego, napotyka jednak wiele trudności.

Rozwiązania z zakresu polityki mieszkaniowej zakłada rządowy program społeczno-gospodarczy „Polski Ład”. Program ten ma w założeniu przyczynić się do odbudowy polskiej gospodarki, dotkniętej skutkami pandemii wywołanej wirusem COVID-19, i jednocześnie dostosować ją do stających przed nią aktualnie wyzwań. „Polski Ład” składa się z 5 „fundamentów”, które autorzy programu sprowadzają do haseł „Więcej na zdrowie”, „Wyższa emerytura”, „Niższe podatki”, „500 tys. nowych miejsc pracy” i „Własne cztery kąty”. W ramach ostatniego z tych haseł-„fundamentów” mieszczą się rozwiązania, które mają zwiększyć dostępność do finansowania własnego mieszkania. Przeznaczone mają być dla osób, które chcą nabyć swoje pierwsze mieszkanie z rynku pierwotnego lub wtórnego, szukają go w mieszkalnictwie społecznym i spółdzielczym lub chcą wybudować własny dom. Znalazły one wyraz w dwóch programach, tj. „Mieszkanie bez wkładu własnego” oraz „Mój dom 70 m² – bez zbędnych formalności”. Programy te na poziomie legislacyjnym realizują 2 ustawy. Są to odpowiednio: ustawa z dnia 1 października 2021 roku o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym oraz ustawa z dnia 17 września 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Raport został podzielony na trzy części:

• pierwsza z nich jest prezentuje okoliczności uzasadniające konieczność podejmowania przez władze publiczne działań z zakresu polityki mieszkaniowej. W ramach tej części zaprezentowane zostały dane statystyczne obrazujące problemy polskiego mieszkalnictwa. 
• druga część raportu obejmuje krytyczną analizę zasadniczych rozwiązań Nowego Ładu.
• trzecia część raportu to rekomendacje zmian w analizowanych ustawach, które mogą wpłynąć pozytywnie na rezultaty wdrażanej poprzez nie polityki mieszkaniowej.  

Zapraszamy do lektury raportu autorstwa Radosława Łapszyńskiego.